Μας «πνίγουν» τα σκουπίδια...

Άρθρο του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΚΟΝΤΗ από την εφημερίδα Real News (27/02/11)


Ένα ανεξέλεγκτο περιβαλλοντικό δράμα εκτυλίσσεται στα μικρά νησιά του Αιγαίου, τα οποία βλέπουν τη λιγοστή τους έκταση να καλύπτεται από τα βουνά σκουπιδιών που παράγει η τουριστική βιομηχανία. Το φαινόμενο οδηγεί σε τρομακτική υποβάθμιση του νησιωτικού περιβάλλοντος, καθώς, στη συντριπτική τους πλειονότητα, οι τοπικές Αρχές ρίχνουν τα σκουπίδια τους σε παράνομες χωματερές, που διογκώνονται χρόνο με τον χρόνο. Σαν να μην έφτανε αυτό, οι ίδιοι οι δήμαρχοι των νησιών παραδέχονται πως ρίχνουν επικίνδυνα απόβλητα στις χωματερές και, μην έχοντας άλλη επιλογή, βάζουν φωτιά στα σκουπίδια τους, προκαλώντας έτσι ανυπολόγιστη βλάβη στο έδαφος, στις ακτές και στους υδροφόρους ορίζοντες.

«Τα νησιά του Αιγαίου αντιμετωπίζουν δύο μεγάλα προβλήματα: πρώτον, τη δυσκολία ανεύρεσης χώρων για υγειονομική ταφή και, δεύτερον, την εκτόξευση του όγκου των σκουπιδιών τους καλοκαιρινούς μήνες, λόγω τουρισμού», δηλώνει στη Real news ο περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου, Γιάννης Μαχαιρίδης, υποστηρίζοντας παράλληλα πως ειδικά τα μικρά νησιά θα μπορούσαν να αποτελέσουν πρότυπα για βιώσιμα σχέδια διαχείρισης απορριμμάτων.

Ενδεικτικά της κατάστασης που επικρατεί είναι δύο πρόσφατα περιστατικά στην Ανδρο και την Πάτμο. Στις αρχές του μήνα, μια ξαφνική νεροποντή οδήγησε σε κατάρρευση τη χωματερή στην περιοχή Σταυροπέδα της Ανδρου, σκορπίζοντας τόνους σκουπιδιών μέχρι και τη γνωστή παραλία του νησιού, Σχοινιά. Παρά την καταστροφή, οι δημοτικές αρχές έδωσαν εντολή για επαναλειτουργία της χωματερής, καθώς δεν μπορεί να βρεθεί άλλος τρόπος για τη διαχείριση των απορριμμάτων του νησιού. «Δυστυχώς, δεν υπάρχει άλλη λύση. Θα θέλαμε να χωροθετήσουμε έναν χώρο υγειονομικής ταφής, ωστόσο, το 40% του νησιού είναι περιοχή NATURA και αδυνατούμε να βρούμε την κατάλληλη περιοχή», έχει δηλώσει ο δήμαρχος Ανδρου Γιάννης Γλυνός.

Τραγέλαφος στην Πάτμο
Περιοχή για κατασκευή ΧΥΤΑ έχουν βρει, από την πλευρά τους, οι τοπικές Αρχές της Πάτμου, οι κάτοικοι του νησιού όμως εξακολουθούν να υφίστανται τα δεινά των παράνομων χωματερών, λόγω γραφειοκρατίας και κρατικής κωλυσιεργίας! Ο ΧΥΤΑ της Πάτμου έχει ξεκινήσει να κατασκευάζεται από το 2007 και βρίσκεται ένα βήμα πριν από την ολοκλήρωσή του, καθώς απομένουν μόνο οι τελικές εργασίες που θα επιτρέψουν τη λειτουργία του. Μέχρι σήμερα, το έργο έχει κοστίσει σχεδόν 2 εκατ. ευρώ. Παρ’ όλα αυτά, ο εργολάβος έχει παύσει κάθε εργασία από τον περασμένο Σεπτέμβριο, αναμένοντας την αποπληρωμή μιας σχετικά μικρής οφειλής, της τάξεως των 43.000 ευρώ.

«Το θέμα είναι γραφειοκρατικό. Το έργο λάμβανε χρηματοδότηση από το Πρόγραμμα Θησέας, το οποίο έχει πάψει να ισχύει, κι έτσι από το υπουργείο Εσωτερικών μάς λένε ότι δεν μπορούμε να αποπληρώσουμε εμείς το χρέος», δηλώνει ο δήμαρχος Πάτμου Γρηγόρης Στόικος. Πρόκειται για τραγελαφική υπόθεση κρατικής δυσλειτουργίας, με θύμα τους κατοίκους και το περιβάλλον του νησιού, καθώς η παράνομη χωματερή της Πάτμου εξακολουθεί να δέχεται, εκτός από κοινά σκουπίδια, και επικίνδυνα οικοδομικά απόβλητα, τα οποία μετρώνται σε τόνους, λόγω της έξαρσης της κατασκευαστικής δραστηριότητας στο νησί τα τελευταία χρόνια.

Σχεδιασμός... 1980
Οπως παραδέχονται οι δημοτικές αρχές της Πάτμου, και σε αυτό το νησί η βασική μέθοδος διαχείρισης των απορριμμάτων είναι, δυστυχώς, η ανεξέλεγκτη καύση τους. Στην Ελλάδα, κατά τις προηγούμενες δεκαετίες οι Αρχές έβαζαν φωτιές στις χωματερές για να μειωθεί ο όγκος τους, η πρακτική αυτή όμως έχει τεθεί εκτός νόμου, διότι αποτελεί άμεση απειλή για το περιβάλλον και την ανθρώπινη υγεία.

Καίγοντας τα σκουπίδια, απελευθερώνονται ουσίες όπως διοξίνες και φουράνια, που έχει αποδειχθεί ότι ευθύνονται για κρούσματα καρκίνου.
Οι Περιφέρειες Βορείου και Νοτίου Αιγαίου θα αναλάβουν επίσημα τη διαχείριση των απορριμμάτων τους από τον ερχόμενο Ιούλιο. Τότε, θα κληρονομήσουν ένα ιδιαίτερα αναχρονιστικό σχέδιο, που βασίζεται αποκλειστικά σε ΧΥΤΑ και Σταθμούς Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων (ΣΜΑ). «Συνολικά, ο σχεδιασμός περιλαμβάνει 24 ΧΥΤΑ και ΣΜΑ σε όλα τα νησιά του Αιγαίου», ανέφεραν στην «R» πηγές από το υπουργείο Εσωτερικών, επισημαίνοντας ότι ο τελικός σχεδιασμός και ο προϋπολογισμός των έργων θα ανακοινωθούν τους επόμενους μήνες. Για ανακύκλωση ή εργοστάσια διαλογής απορριμμάτων, ούτε λόγος...

Ανακύκλωση 100% σε Χάλκη και Σχοινούσα ή Ηρακλειά
Σε «Νησιά της Ανακύκλωσης» θέλει να μετατρέψει ένα νησί των Κυκλάδων και ένα των Δωδεκανήσων ο περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου Γιάννης Μαχαιρίδης. «Οι μικρές κοινότητες πρέπει να μπορούν να διαχειρίζονται από μόνες τους τα σκουπίδια τους. Δεν γίνεται να εμφανίζεται αυτή η αδυναμία σε νησιά με 300 κατοίκους», τονίζει ο Γ. Μαχαιρίδης, εξαγγέλλοντας πρόγραμμα που θα επιτρέψει τη βιώσιμη διαχείριση του 100% των απορριμμάτων σε δύο μικρά νησιά.

«Για τα Δωδεκάνησα έχουμε καταλήξει στη Χάλκη, για τις Κυκλάδες εξετάζουμε τη Σχοινούσα ή την Ηρακλειά», δήλωσε στην «R» o περιφερειάρχης, προσθέτοντας πως το πρόγραμμα των «Νησιών της Ανακύκλωσης» θα είναι έτοιμο μέχρι το τέλος της χρονιάς। Μέχρι να εφαρμοστεί, βέβαια, η φιλόδοξη εξαγγελία, οι δήμαρχοι των νησιών αυτών θα συνεχίσουν να υφίστανται τα δεινά των χωματερών. «Δυστυχώς, εμείς καίμε τα σκουπίδια μας. Ας έρθει κάποιος να μας προτείνει μια άλλη λύση», δηλώνει ο δήμαρχος Χάλκης Μιχάλης Πατρός.

Ανάρτηση: Ειρήνη Γαζή